AKSI BOLA SEPAK JALANAN DI PASAR PAYANG (THE REVIVAL OF THE STREET SOCCER)

Pasukan Kadet Bomba SM Teknik Persiaran Brash pernah menganjurkan temasya bola sepak jalanan sehari suntuk suatu ketika dahulu. Pertandingan yang bertempat di gelanggang tenis itu mendapat sambutan luar biasa warga teknik memandangkan peluang budak asrama melampiaskan kudrat maskulin mereka jarang-jarang ada. Pengetua telah memberi lampu hijau kepada pasukan kadet bomba kerana aktiviti dan program pasukan di bawah penyelarasan penulis blog (PB) itu memiliki rekod kejayaan yang membanggakan sekolah.

PB teringat cerita lama di sekolah teknik apabila menyaksikan sekumpulan kanak-kanak asyik bermain bola sepak di celah-celah kesibukan aktiviti jual beli di Pasar Payang yang menjadi salah satu mercu tanda bandaraya Kuala Terengganu. Mereka berkejar-kejaran dengan riang sekali. Peniaga dan pengunjung kelihatan terhibur melihat telatah kanak-kanak berkenaan walaupun kadang-kadang bola ditendang ke arah mereka.

Dengan hanya berkaki ayam (bare footed), sekumpulan kanak-kanak menjadikan kawasan pintu masuk ke pasar Payang sebagai padang terbuka. Bola yang digunakan memang selamat walaupun ditendang dengan kencang ke arah sesiapa. Sebab itulah orang dewasa tidak kisah  atau berasa tidak selesa.

Sebaliknya orang ramai dan kenderaan yang lalu di situ perlu mengelak. Maka, konsep permainan kanak-kanak itulah permainan bola jalanan yang sebenar. Benar-benar di laluan sibuk!

Sebelum menggempur kubu lawan, sepertimana dalam permainan penuh, mesti ada perbincangan taktikal. Komunikasi sebentar dalam tempoh yang singkat itu biasa kita lihat dalam perlawanan peringkat tertinggi dunia sekali pun. Penjaga gol akan menjerit-jerit jika pandangannya terhalang akibat kedudukan  rakan sepasukan yang tidak teratur.

Kemahiran menggelecek ialah asas permainan bola sepak. Pasukan Jerman Timur (sebelum bergabung dalam Persekutuan Jerman) memiliki lebih daripada 10,000 variasi kawalan bola ketika menggelecek pemain lawan. Pemain handalan seperti Gerd Muller, Pele, Maradona dan Didier Drogba memiliki kemahiran menggelecek yang hebat, di samping hantaran tepat. Kanak-kanak di pasar Payang menampakkan bakat menggelecek yang boleh digilap lagi.

Bola sepak jalanan tidak memerlukan pegawai perlawanan seperti pengadil dan penjaga garisan, melainkan dijadikan sebagai permainan formal. Peraturan dibuat atas dasar persefahaman dan persetujuan yang longgar sebelum bermain. Tiada tekanan terpancar dalam kalangan kanak-kanak yang bermain dengan penuh kegembiraan.

Permainan bola sepak jalanan begitu popular di kawasan kejiranan miskin di benua Afrika dan Amerika Latin. Belum ada suatu penyelidikan tentang impak bola sepak jalanan terhadap kemajuan sukan itu di benua-benua berkenaan. Kita boleh sahaja menganggap bahawa bola sepak jalanan menjurus kepada ciri sukan atau rekreasi rakyat.

Pasukan yang hebat sentiasa mempunyai naluri menjaringkan gol secepat dan sebanyak yang mungkin. Serangan dan percubaan ke arah gawang lawan mesti direncanakan sama ada dari tengah atau sayap. Dalam masa yang sama, kubu sendiri harus dijaga supaya tidak dibolosi dengan serangan balas secara mengejut.

Dalam mana-mana permainan, semangat juang dan kesungguhan dianggap sebagai faktor kritikal. Walaupun sekadar bersuka-suka, kanak-kanak pasar Payang mempamerkan kualiti berkenaan. Mereka berebut bola dan menghalakan bola ke arah "pintu gol" lawan.

Dalam aksi bola jalanan, banyak perkara melucukan berlaku. Misalnya bola melambung dan tersangkut pada bumbung kedai. Permainan dihentikan sekejap sehingga bola kembali ke jalanan. Tiada istilah "masa kecederaan". Wisel penamatnya ialah keletihan atau cuaca buruk!

Apabila bola terperosok di bawah kabin, lagi haru. Tangan, kaki atau apa-apa sahaja objek lain perlu digunakan untuk mengeluarkan bola. Awas jika ada haiwan berbisa yang bersembunyi!

Walaupun gerakan solo tidak lagi dipentingkan dalam sistem total football, sekali-sekala kaedah itu boleh dicuba untuk mengkucar-kacirkan benteng pihak lawan. Pemain yang memiliki larian pantas boleh melakukan gerakan solo yang cantik.

Si cilik juga tertarik. Pemain bola sepak jalanan tidak kikir atau kedekut untuk melayani keletah si cilik. Sang bapa turut membantu.

"Jaga-jaga, tokki". Begitulah agaknya kata kanak-kanak yang cuba mengambil bola daripada terkena tubuh seorang warga emas yang kebetulan lalu di kawasan permainan. Kanak-kanak sebenarnya sentiasa hormat dan sayang kepada generasi dewasa jika mendapat asuhan dan bimbingan ibu bapa dan guru...