KERJAYA UNDANG-UNDANG MASIH LUAS (THE COURT AND SOCIETY)

Antara bidang pengajian yang menjadi idaman pelajar jurusan sastera ikhtisas (sains kemanusiaan dan kemasyarakatan) ialah undang-undang. Tempat yang terhad di fakulti undang-undang universiti awam tempatan menjadi rebutan. Pengajian undang-undang masuk dalam kategori kritikal, umpama pengajian perubatan untuk pelajar sains.

Bilangan hakim di mahkamah masih belum mencukupi, manakala bilangan peguam yang berdaftar hanya lebih kurang 12,000 orang. Permintaan terhadap perkhidmatan perundangan juga menjangkau sektor korporat sebagai penasihat undang-undang syarikat. Sebahagian lulusan undang-undang juga melanjutkan pengajian di peringkat sarjana dan doktor falsafah untuk bergelar ahli akademik.

Universiti Malaya (UM) dan Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) misalnya hanya menawarkan antara 80 hingga 100 tempat kepada lulusan STPM dan matrikulasi. Hanya pelajar yang mencatat pencapaian terbaik di peringkat prauniversiti, di samping penguasaan bahasa Melayu dan bahasa Inggeris yang baik di peringkat SPM dan Muet. Pembelajaran bahasa Arab juga menjadi pilihan, justeru kefahaman tentang undang-undang syariah harus ada buat pengamal undang-undang di Malaysia.

Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) pula menghendaki pelajar undang-undang menyambung pengajian dalam tempoh tambahan setahun untuk turut bergelar sarjana muda undang-undang syariah. Universiti Teknologi Mara pula menawarkan Diploma Pascasiswazah Amalan Undang-undang Syariah. Universiti awam lain yang menawarkan kursus undang-undang ialah Universiti Utara Malaysia (UUM) dan Universiti Malaysia Terengganu (UMT). 

Di samping kuliah asas teori dan amalan undang-undang, pelajar bakal menjalani aktiviti perbicaraan simulasi, iaitu moot court. Pelajar undang-undang harus memiliki kebolehan untuk persediaan mengendalikan kes-kes jenayah dan sivil, serta menguruskan segala dokumen yang berstatus undang-undang. Proses mahkamah untuk sebutan kes, pendakwaan, pembelaan dan hukuman juga perlu difahami secara tuntas.

Hakim dan peguam juga tertakluk kepada etika yang luhur supaya keadilan juga yang akhirnya bersuara dan menang. Tiada ruang untuk keraguan yang munasabah supaya tidak berlaku hukuman dijatuhkan kepada orang yang tidak bersalah. Tindakan membebaskan orang yang bersalah ialah juga sejenis kesilapan, tetapi masih tidak seberat menghukum orang yang tidak bersalah.

Pengamal undang-undang harus sentiasa mengemas kini pengetahuan ikhtisas masing-masing memandangkan saksi dan barang bukti mungkin hanya dapat dijelaskan melalu proses saintifik dan teknologi yang canggih. Pembacaan jurnal berkala undang-undang dan persidangan undang-undang ialah antara aktiviti wajib pengamal undang-undang. Konsep pembelajaran sepanjang hayat ialah hakikat yang menjadi tanggungjawab penting.

Tindakan pelbagai pihak penguat kuasa undang-undang termasuk polis, kastam, imigresen dan sebagainya pada akhirnya akan dirujuk kepada proses undang-undang. Sebarang pertikaian politik, ekonomi dan sosial juga memerlukan pentafsiran undang-undang. Maka, sangat jelas bahawa dalam sesebuah masyarakat dan negara yang maju, perkhidmatan undang-undang menjadi sebahagian keperluan hidup yang tidak dapat dielakkan...